Sở hữu vẻ đẹp cổ kính và không gian yên bình, đền Xã Tắc là điểm tham quan lý tưởng cho những ai yêu thích lịch sử và văn hóa. Ngôi đền là nơi thể hiện tinh thần yêu nước, khẳng định chủ quyền lãnh thổ. Nếu có dịp đi du lịch Móng Cái, du khách đừng quên thêm địa điểm này vào lịch trình khám phá.
1. Giới thiệu về đền Xã Tắc
Đền Xã Tắc tọa lạc bên bờ sông Ka Long, cạnh biên giới Việt - Trung, thuộc địa phận thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Ngôi đền là một Di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia, đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc.
Nhờ vị trí địa lý thuận lợi ở địa đầu Tổ quốc, đền Xã Tắc chính là nơi cha ông ta ngày trước dẹp loạn quân xâm lược. Tại đây cũng ghi dấu những nét văn hóa tín ngưỡng của người dân đất Việt. Ngày nay, ngôi đền đã trở thành điểm du lịch tâm linh nổi tiếng, đón tiếp đông đảo khách du lịch tham quan mỗi năm.
>>> Bỏ túi: Du lịch Móng Cái 2 ngày 1 đêm trọn vẹn với lịch trình khám phá chi tiết
2. Lịch sử xây dựng và trùng tu
Đền Xã Tắc được xây dựng dưới thời nhà Trần, trong khoảng từ thế kỷ XIII đến đầu thế kỷ XIV. Thời kỳ đầu, ngôi đền tọa lạc bên bờ sông Thác Mang, gồm 3 gian nhà rộng lớn, mái lợp ngói âm dương và đều hướng về phía Nam. Sau trận bão lớn vào đầu thế kỷ XX, đền bị sạt lở nặng nên được người dân di dời vào khu vực Xoáy Nguồn.
Trải qua nhiều biến cố lịch sử, đền Xã Tắc đã được trùng tu nhiều lần. Lần trùng tu lớn nhất là vào năm Kỷ Mão (1879), do ông Phủ Chánh đường phủ Hải Ninh họ Bùi đứng đầu và nhiều tín thí góp công, góp của. Năm 1979, ngôi đền lại một lần nữa bị hư hại do cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc. Sau khi hòa bình lập lại, đền mới được phục hồi với quy mô nhỏ.
Năm 2009, được sự cho phép của UBND tỉnh Quảng Ninh, đền Xã Tắc đã được phục hồi và trở nên khang trang, quy mô hơn. Tổng diện tích khuôn viên của đền là 20.000m2, đền thờ chính với diện tích 308m2. Hàng năm, tại đây diễn ra nhiều lễ hội lớn, thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham quan, chiêm bái.
3. Đền Xã Tắc Móng Cái thờ ai?
Đền Xã Tắc thờ ai? Ngôi đền cổ lâu đời này được lập nên để thờ Tam vị thánh gồm Xã Tắc Đại Vương (vốn là thành hoàng Châu Móng Cái xưa), Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng và Cao Sơn Đại Vương (Thần chủ về văn hóa nước Đại Việt). Ngoài ra, tại đền còn thờ các vị tổ tiên của những dòng họ đã có công đến khai khẩn vùng đất này.
Cả 3 pho tượng thần đều được đặt ở chính điện và được làm bằng đồng nguyên khối. Chính giữa là bức tượng Xã Tắc Đại Vương cao 2.2m, hai bên là tượng của Cao Sơn Đại Vương và Hưng Nhượng Đại Vương đều có độ cao là 1.8m.
Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, đền Xã Tắc vẫn được nhân dân tôn kính, thờ phụng như một nét tín ngưỡng, văn hóa linh thiêng. Không chỉ mang ý nghĩa thờ thần của làng, đền đã được người dân địa phương coi là nơi thờ thần của non sông, trời đất.
4. Ý nghĩa tâm linh, giá trị lịch sử văn hoá của đền
Đền Xã Tắc không chỉ là một công trình với giá trị lịch sử lâu đời mà còn thể hiện niềm tin, tín ngưỡng của người dân địa phương. Dù ở thời chiến hay thời bình, nhân dân vẫn quan niệm thần Xã Tắc là vị thần bảo hộ cho vùng đất Móng Cái. Họ luôn thờ cúng, hương khói để cầu mong thần phù hộ cho cuộc sống đủ đầy, an cư lạc nghiệp.
Đền Xã Tắc Móng Cái cũng là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Năm 2005, đền được UBND tỉnh Quảng Ninh xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh. Vào tháng 11/2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 3238/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng Di tích cấp Quốc gia đối với đền Xã Tắc.
5. Khám phá kiến trúc của đền Xã Tắc
Kiến trúc của đền Xã Tắc mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống của người Việt. Đền nằm trên một khu đất cao bên cạnh bờ sông Ka Long, có diện tích cực kỳ rộng lớn và thoáng mát. Ngôi đền được xây dựng theo kiểu chữ "công", gồm ba tòa: tiền đường, trung đường và hậu cung.
Tòa tiền đường gồm ba gian hai chái, được xây dựng cao hơn hai tòa còn lại. Tòa trung đường gồm hai gian, nối liền giữa tiền đường và hậu cung. Tòa hậu cung gồm ba gian, là nơi thờ tự chính của đền. Toàn bộ đền được dựng bằng gỗ lim, mái lợp ngói vảy rồng, tường xây gạch, các cột gỗ được chạm khắc tinh xảo.
>>> Xem thêm: Top 20 địa điểm du lịch Quảng Ninh thu hút đông du khách nhất
6. Tìm hiểu lễ hội đền Xã Tắc - Móng Cái
- Địa điểm tổ chức: khu 3, phường Ka Long, thành phố Móng Cái, Quảng Ninh
- Thời gian diễn ra: 29/01 - 01/02 Âm lịch
- Ý nghĩa của lễ hội: tôn vinh giá trị của di tích, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp và quảng bá nét đẹp văn hóa của dân tộc.
Hằng năm, tại đền Xã Tắc lại diễn ra lễ hội xuân cực kỳ quy mô, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến tham dự. Đây cũng là một lễ hội ở Quảng Ninh được mong chờ nhất trong năm. Lễ hội đền Xã Tắc bao gồm 2 phần chính là phần lễ và phần hội, cụ thể có những nghi thức như:
- Phần lễ: lễ cấp thủy; lễ mộc dục; lễ nghênh thần; lễ an vị, lễ tế Xã Tắc; lễ xuất tịch; lễ cúng chúng sinh và lễ dâng lễ vật của các đơn vị, tổ chức và nhân dân tại địa phương.
- Phần hội: hát chầu văn, hát quan họ, múa rối nước, đập niêu kéo co, viết thư pháp, đi cầu kiều, đẩy gậy…
7. Một số lưu ý khi tham quan đền Xã Tắc Quảng Ninh
- Du khách nên lựa chọn thời điểm tham quan phù hợp, tránh những ngày lễ, Tết, ngày rằm, mùng một... vì lượng khách khá đông đúc, gây khó khăn cho việc di chuyển.
- Đến đền Xã Tắc, du khách nên ăn mặc lịch sự, kín đáo và hạn chế các trang phục không phù hợp.
- Trong không gian đền thờ, bạn nên giữ gìn trật tự, không gây ồn ào hoặc đùa nghịch, leo trèo lên các công trình kiến trúc.
- Bạn cũng nên tuân thủ các quy định chung tại đền như giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác bừa bãi, không bẻ cây, hái hoa…
- …
Không chỉ là Di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia, đền Xã Tắc còn là một nét tín ngưỡng linh thiêng trong đời sống của người Việt. Tại đây, du khách có thể tìm hiểu về lịch sử của đền, khám phá kiến trúc cổ kính hay tham gia nhiều lễ hội đặc sắc. Vinpearl mong rằng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về khu di tích này và có thêm những kinh nghiệm du lịch hữu ích.
Bên cạnh các địa danh lịch sử như đền Xã Tắc, Quảng Ninh còn có nhiều danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp và nhiều món đặc sản hấp dẫn. Nếu muốn có thêm nhiều trải nghiệm du lịch thú vị, du khách cũng có thể kết hợp du lịch Hạ Long trong khi ghé thăm Quảng Ninh.
Hạ Long là thiên đường biển đảo với những bãi tắm đẹp ngây ngất lòng người. Khi đến đây, du khách đừng quên tìm cho mình một điểm dừng chân lý tưởng như Vinpearl Resort & Spa Hạ Long. Khu nghỉ dưỡng được xây hoàn toàn trên mặt biển, sở hữu những hạng phòng 5 sao đẳng cấp và nhiều tiện ích như phòng gym, spa, nhà hàng…
>>> Trải nghiệm kỳ nghỉ dưỡng đẳng cấp bằng cách Booking phòng Vinpearl Resort & Spa Hạ Long ngay hôm nay
