Khi tìm hiểu kiến trúc phố cổ Hội An bạn sẽ nhận thấy được sự giao thoa văn hóa hài hòa, độc đáo của những công trình nhà phố, hội quán, đền miếu,... đã có tuổi đời hàng trăm năm. Vào năm 2009, Di tích kiến trúc nghệ thuật Đô thị cổ Hội An được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.
1. Sơ lược về phố cổ Hội An
Khi đi du lịch Hội An, du khách sẽ trầm trồ không ngớt bởi nét kiến trúc độc đáo, ấn tượng, có 1-0-2 tại khu phố cổ Hội An. Diện tích phố cổ Hội An được xác nhận là khoảng 2km2 với những cung đường ngắn, hẹp và cắt nhau theo hình bàn cờ, cùng các công trình nhà phố, hội quán, đền miếu,....
Nhắc đến sự đa dạng trong kiến trúc của phố cổ Hội An chắc chắn phải nhắc đến giai đoạn lịch sử thịnh vượng của vùng đất phố Hội.
Khoảng cuối thế kỷ XV, tại Hội An đã xuất hiện những người dân Đại Việt đến đây sinh sống và phát triển rất nhiều ngành nghề, phù hợp với vị trí địa lý cũng như điều kiện tự nhiên ở nơi đây.
Song, đến cuối thế kỷ XVI - XVII, người Hoa và người Nhật cũng bắt đầu đến đây định cư và lập nghiệp. Lúc này, chúa Nguyễn đã cho phép họ ở lại và được sống theo phong tục riêng của từng nước. Do đó, nơi đây đã dần trở thành một trung tâm giao lưu kinh tế rộng lớn và là một thương cảng mang tầm cỡ quốc tế.
>>> Xem thêm: Check-in Hội An “CHÁY MÁY” với 15 tọa độ được giới trẻ yêu thích nhất
2. Những đặc trưng trong kiến trúc phố cổ Hội An
2.1. Kết cấu không gian mở, hài hòa
Nét đặc trưng đầu tiên trong kiến trúc phố cổ Hội An đó chính là kết cấu không gian mở và hài hòa. Đây được coi là lối kiến trúc êm đềm và dễ chịu khiến nhiều du khách cảm thấy thích thú và muốn đến check in tại đây.
Với mục đích để tối ưu không gian sống, các nhà kiến trúc đã lựa chọn lối kết cấu không gian mở cho tổng thể kiến trúc của phố cổ Hội An. Tuy khoảng cách giữa các ngôi nhà trong khu phố cổ khá hẹp nhưng vì chúng mang những nét thiết kế cổ kính từ xưa và nhìn có phần giống nhau, nên vẫn mang đến cho người nhìn sự yên bình kỳ lạ.
2.2. Kiến trúc của phố cổ Hội An
Khu phố cổ thuộc phường Minh An thể hiện rõ nhất những đặc trưng của kiến trúc phố cổ Hội An. Sơ đồ phố cổ Hội An bao gồm những con đường ngắn và hẹp, cắt nhau theo hình bàn cờ với đường Trần Phú là con đường chính. Trên con đường này tập trung rất nhiều các công trình kiến trúc quan trọng của khu phố cổ Hội An bao gồm: hệ thống nhà cổ, các Hội quán người Hoa, chùa Cầu, miếu Quan Công, Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa Hội An,...
2.3. Kiến trúc nhà ở truyền thống
Nhắc đến kiến trúc tại phố cổ Hội An không thể không đề cập đến những căn nhà ở truyền thống. Kiểu nhà ở phổ biến nhất mà bạn có thể bắt gặp ở bất cứ con đường nào ở Hội An đó chính là những ngôi nhà 2 tầng với chiều ngang hẹp và chiều sâu dài.
Kiểu nhà hình ống này thường có kết cấu chung với khung nhà gỗ, hai bên là tường gạch ngăn cách. Thông thường, khuôn viên của một ngôi nhà là chiều ngang từ 4 đến 8m và chiều sâu từ 10 lên đến 40m.
Bố cục của một ngôi nhà sẽ bao gồm các phần như: vỉa hè, hiên nhà, nhà chính, nhà phụ, nhà cầu và sân bên trong. Nét kiến trúc được sử dụng ở hầu hết các ngôi nhà cổ ở mặt đường khu phố cổ Hội An.
2.4. Kiến trúc các di tích lịch sử
Các di tích lịch sử cũng góp phần hoàn thiện bức tranh kiến trúc phố cổ Hội An. Mỗi di tích lại mang đặc trưng của một nền văn hóa và gợi nhớ về các giai đoạn lịch sử riêng biệt của đô thị cổ Hội An:
- Hội quán: Đây là di tích lịch sử mang đậm văn hóa của người Hoa. Hiện nay, tại khu phố cổ Hội An vẫn tồn tại 5 Hội quán của người Hoa là Phúc Kiến, Trung Hoa, Triều Châu, Quỳnh Phủ và Quảng Đông. Các hội quán của người Hoa đều được xây dựng với kiến trúc tổng thể bao gồm: cổng lớn phía trước, khoảng sân rộng, non bộ, khu vực hai nhà thờ và cuối cùng là phương đình.
- Nhà thờ tộc: Nét kiến trúc độc đáo xưa ở Việt Nam cũng được xuất hiện tại Hội An với nhà thờ tộc. Đây được coi là một dạng kiến trúc đặc biệt. Bởi các nơi thờ tự của dòng họ đều được xây dựng theo dạng khuôn viên và có bao gồm cả: sân vườn, cổng, tường rào kiên cố, khu vực nhà phụ,... Một số nhà thờ tộc có kiến trúc đẹp ở Hội An mà du khách có thể tham khảo đó là: nhà thờ tộc Trần, nhà thờ tộc Trương,...
- Chùa, đền miếu: Là nơi phát triển Phật giáo sớm nhất của Đàng Trong nên những ngôi chùa tại khu phố cổ Hội An cũng được xây dựng từ khá sớm. Kiến trúc đền chùa ở Hội An khá đơn giản, bởi hầu hết các ngôi chùa, đền miếu đều nằm ngay trong làng xóm. Tuy nhiên, cho đến nay, gần như các kiến trúc gốc của đền chùa miếu mạo nơi đây đều đã bị thay đổi ít nhiều qua những giai đoạn lịch sử cũng như những lần trùng tu, xây sửa.
>>> Xem thêm: 21 khu du lịch Hội An và địa điểm check-in HOT NHẤT 2023
3. Những công trình kiến trúc ấn tượng tại phố cổ Hội An
Qua những nét đặc trưng của kiến trúc ở phố cổ Hội An, du khách có thể thấy được sự giao thoa văn hóa độc đáo nơi đây. Dưới đây là một số công trình kiến trúc tiêu biểu, đầy ấn tượng mà du khách nhất định phải ghé thăm khi du lịch Hội An:
3.1. Chùa Cầu
Chùa Cầu Hội An sở hữu nét kiến trúc giao thoa giữa Việt Nam, Nhật Bản và Trung Quốc. Đây cũng được coi là minh chứng cho sự phát triển của thương cảng sầm uất, nơi mà các thương nhân từ Việt, Nhật và Trung đến để giao lưu và buôn bán.
Về kiến trúc, chùa Cầu được làm hoàn toàn bằng gỗ với những trụ cầu bằng gạch đá. Tổng chiều dài của cây cầu là khoảng 18, với mới che lợp ngói âm dương. Bên trên cửa chính được treo một tấm biển lớn với 3 chữ Hán được chạm nổi là: Lai Viễn Kiều.
3.2. Nhà thờ tộc Trần
Nhà thờ tộc Trần là công trình cổ mang đậm đặc trưng kiến trúc phố cổ Hội An. Nét độc đáo trong kiến trúc nhà thờ tộc Trần đó chính là cách bài trí tinh tế và sự nghiêm ngặt về phong thủy trong từng đồ nội thất. Mỗi đồ vật đặt bên trong nhà thờ đều được chạm khắc vô cùng tinh tế và tỉ mỉ.
3.3. Nhà cổ Tấn Ký
Nhà cổ Tấn Ký với tuổi đời hơn 200 năm vẫn còn giữ được nguyên vẹn nét kiến trúc phố cổ Hội An từ xa xưa. Được xây dựng từ năm 1741, nhà cổ Tấn Ký được làm bằng gỗ cùng các loại đá và gạch Bát Tràng. Hiện nay, nơi đây vẫn lưu giữ được nhiều hoành phi, liễn đối rất đẹp.
3.4. Hội quán Phúc Kiến
Hội quán Phúc Kiến là một trong những kiến trúc phố cổ Hội An nổi tiếng nhất nhì. Nơi đây được xây dựng theo kiểu chữ Tam với bố cục lần lượt là cổng, sân, tiểu cảnh, hai dãy nhà Đông Tây, chính điện, sân sau và cuối cùng là hậu điện.
Trong hành trình du lịch Hội An, bên cạnh việc khám phá kiến trúc phố cổ Hội An, bạn đừng quên kết hợp tham quan, vui chơi tại các địa điểm hấp dẫn khác như VinWonders Nam Hội An, Vinpearl Golf Nam Hội An,... với nhiều trải nghiệm độc đáo, khác biệt.
Ngoài ra, nếu bạn vẫn chưa biết đặt phòng nghỉ dưỡng ở đâu gần khu phố cổ Hội An để cả gia đình có không gian riêng tư và yên tĩnh, thì đừng bỏ qua Vinpearl Resort & Spa Hội An chất lượng 5 sao với hệ thống phòng nghỉ sang trọng, hiện đại, đầy đủ tiện nghi. Bên cạnh đó, khu nghỉ dưỡng còn có hệ thống tiện ích đa dạng, đáp ứng mọi nhu cầu của bạn như nhà hàng, bar, spa, hồ bơi, bãi biển riêng,...
Book ngay Vinpearl Resort & Spa Hội An
Nét kiến trúc phố cổ Hội An ấn tượng, độc đáo là một trong những yếu tố thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước quan tâm ghé thăm phố Hội. Nếu bạn và gia đình đang lên kế hoạch du lịch Hội An, đừng bỏ lỡ trải nghiệm khám phá kiến trúc của khu phố cổ nhé!.