Nhà cổ Đức An là một trong số những ngôi nhà được gìn giữ và cho phép khách du lịch vào tham quan tại phố cổ Hội An. Đây không chỉ là nơi ghi đậm dấu ấn lịch sử của một thời phồn vinh mà còn là địa điểm thu hút du khách nhờ kiến trúc độc đáo, mang đậm phong cách Á Đông.
1. Địa chỉ nhà cổ Đức An
Nhà cổ Đức An có địa chỉ tại số 129 đường Trần Phú - con đường trung tâm của khu phố cổ Hội An và rất gần với Chùa Cầu. Vậy nên, nơi đây là địa điểm thường được rất nhiều du khách ghé qua tham quan, chụp ảnh.
Ngôi nhà được xây dựng cách đây hơn 190 năm, vào giữa thời vua Minh Mạng nhà Nguyễn năm 1830. Đây là nơi cụ Tổ nhà họ Phan để lại cho con cháu làm từ đường hương khói nên cho tới nay, ở đây đã có 8 đời sinh ra và lớn lên trong căn nhà này.
Nổi bật nhất khi bước vào căn nhà này chính là biển tên với hai chữ “Đức An” mang ý nghĩa “giữ gìn đạo đức để bình an”. Và đây cũng là tên hiệu sách do cụ Tổ đời thứ 3 thành lập vào cuối thế kỷ XIX. Được biết, đây là hiệu sách độc nhất, chuyên bán sách Hán Nôm và văn phòng phẩm của tỉnh Quảng Nam lúc bấy giờ.
Không chỉ có giá trị lịch sử lâu đời, nhà cổ Đức An Hội An còn tự hào được biết đến là nơi sinh ra người con yêu nước Cao Hồng Lãnh. Ông sinh năm 1906, là con út đời thứ 4 trong gia đình và có tên thật là Phan Hải Thâm, bí danh Năm Thêm. Ông được biết đến là người chủ trì cuộc họp thành lập tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng Hội An vào tháng 10/1927. Cả đời ông đi theo con đường cách mạng và giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Đảng - Nhà nước.
>>> Xem thêm Kinh nghiệm du lịch Hội An TRỌN BỘ: thời gian, đi lại, ăn ở, vui chơi
2. Giá trị lịch sử nhà cổ Đức An - “trái tim" của phong trào yêu nước ở Hội An
2.1. Cuối thế kỷ XIX, nhà cổ Đức An trở thành hiệu sách Đức An
Vào cuối thế kỷ XIX, nhà cổ Đức An được biết đến dưới cái tên hiệu sách Đức An, chủ yếu bán các loại sách tiếng Hoa của tác giả Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu,… Và đây cũng là nơi được rất nhiều nhà yêu nước kháng Pháp như Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp… thường xuyên lui tới để tìm kiếm các đầu sách có nội dung tư tưởng tiến bộ.
Vào những năm đầu của thế kỷ XX, khi phong trào yêu nước chống Pháp diễn ra phổ biến ở Quảng Nam, nhà cổ Đức An tiếp tục trở thành nơi phát hành sách báo, văn thơ tiến bộ nhằm truyền bá tư tưởng yêu nước, truyền thống dân tộc đến mọi tầng lớp tri thức, nhân dân.
2.2. Hiệu thuốc Bắc Đức An (1908)
Sau sự kiện chống thuế thất bại vào năm 1908, nhà cổ Đức An đã chuyển hướng sang bán thuốc Bắc, song đây vẫn là nơi gặp gỡ của các chí sĩ yêu nước. Đặc biệt vào giai đoạn những năm 1925 – 1926, khi các phong trào kháng chiến chống Pháp trở nên rầm rộ hơn, hiệu thuốc Đức An đã trở thành địa điểm gặp gỡ của các nhà trí thức yêu nước.
Từ đó, nhà cổ Đức An trở thành nơi cất giữ và lưu hành những tác phẩm về dân chủ tư sản thế giới, các tác phẩm của Phan Châu Trinh về phong trào Duy Tân và hàng loạt những sách báo tiến bộ khác như: Báo “Chuông Rè”, Tân thế kỷ, Đông Pháp thời báo,... và đặc biệt là “Việt Nam hồn” xuất bản tại Pháp cũng có mặt tại đây.
2.3. Nơi thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Hội An (1927)
Nhà cổ Đức An là nơi sinh ra nhà yêu nước Cao Hồng Lãnh và đây cũng là nơi ông dùng làm địa điểm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên Hội An vào tháng 10/1927. Sau sự kiện này, phong trào cách mạng ở Hội An bắt đầu bước vào quỹ đạo do ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác – Lênin cùng tư tưởng cứu nước của Nguyễn Ái Quốc soi đường.
Đầu năm 1930, nhà cổ Đức An được dùng làm địa điểm họp bàn, rải truyền đơn và bàn thảo thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam tại Quảng Nam. Từ ngày 28/3/1930, tỉnh ủy Đảng Cộng sản Việt Nam Quảng Nam được thành lập ở Hội An, nhà cổ Đức An tiếp tục là nơi liên lạc và tổ chức hội họp của Đảng.
Trong những năm 1931 – 1934, khi thực dân Pháp ráo riết đàn áp các phong trào cách mạng ở khắp ba kỳ, trong đó có Hội An thì hoạt động tại nhà cổ đã gặp rất nhiều khó khăn, song vẫn “qua mắt” được kẻ thù. Nhưng đến năm 1934, do sự chỉ điểm của mật thám mà quân Pháp đã tìm đến nhà cổ Đức An lục soát. Do không bắt được chủ nhà, tức đồng chí Phan Thêm nên chúng đã kết án vắng mặt ông 15 năm tù, đồng thời đình chỉ nhà cổ Đức An. Tuy nhiên, ngôi nhà vẫn được ông Phan Nam (anh trai của đồng chí Phan Thêm) tiếp tục quản lý và sinh sống.
3. Kiến trúc lâu đời độc đáo của nhà cổ Đức An
Nhà cổ Đức An mang phong cách kiến trúc Việt theo dáng nhà ống thường thấy tại Hội An vào đầu thế kỷ XIX. Ngôi nhà có mặt tiền rộng 7m, phía trước hướng ra phố buôn bán, phía sau giáp sông. Ngày trước, chiều sâu ngôi nhà dài khoảng 70m nhưng nay chỉ còn 40m, phần phía trước hướng về đường Trần Phú.
Du khách khi tham quan nhà cổ Đức An sẽ bước vào nơi dùng để buôn bán đầu tiên, có vị trí ngay sau cửa chính. Tiếp đó là khu vực được xem như phòng khách và là nơi thờ tự với tấm biển đề 3 chữ “Phan Tông Đường” (Từ đường dòng họ Phan) ở ngay lối vào.
Sau khu vực phòng khách là khu “nhà giữa” - nơi sinh hoạt của cả gia đình. Nối giữa những lớp nhà có một khoảng sân trời lớn, kế bên có nhà cầu là nơi nghỉ ngơi, giải trí, đánh cờ, đọc sách, uống rượu… của các thành viên trong gia đình.
Mặc dù được thiết kế hình ống với nhiều cột, dầm trụ bằng gỗ, thoạt nhìn có phần nặng nề nhưng các không gian tại nhà cổ Đức An đều liên thông không có cửa ngăn cách nên vẫn tạo được sự thoáng mát, giải quyết tốt vấn đề thông gió và chiếu sáng.
>>> Xem thêm: Mê mẩn 25 địa điểm du lịch Hội An ĐẸP, sống ảo cực CHẤT
4. Review về nhà cổ Đức An của du khách
Hiện nay, nhà cổ Đức An là địa điểm tham quan được rất nhiều du khách trong và ngoài nước ghé thăm, đặc biệt là những người yêu lịch sử và muốn tìm hiểu về một thời hào hùng của dân tộc.
Đã có rất nhiều người sau khi tham quan nhà cổ Đức An đều không giấu được sự xúc động và trầm trồ về kiến trúc của ngôi nhà. Trong đó, một du khách người Pháp đã phải thốt lên: “Mặc dù đây là lần thứ 2 đến với Hội An và thăm ngôi nhà này nhưng tôi thực sự ngưỡng mộ về tài xây dựng của các kiến trúc sư ngày xưa. Tôi không biết dùng từ nào nữa khi nói về vẻ đẹp của ngôi nhà”.
Bên cạnh nhà cổ Đức An, Hội An cũng là nơi lưu giữ rất nhiều ngôi nhà cổ khác có giá trị văn hóa và lịch sử cao, cùng những địa điểm du lịch và trải nghiệm không thể bỏ lỡ. Nếu có dịp đến với Hội An, bạn đừng quên dành trọn một ngày để thong dong trên các con đường, khám phá hết khu phố cổ yên bình này và thưởng thức những món ăn ngon nhé.
>>> Xem thêm: Khám phá thêm những địa điểm du lịch và trải nghiệm không thể bỏ qua khi đến Hội An
Du lịch Hội An, đừng quên tìm cho mình những resort, khách sạn nghỉ dưỡng chất lượng để chuyến đi trọn vẹn nhất. Nằm bên những bãi biển đẹp thơ mộng, yên bình, Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An sẽ là điểm dừng chân lý tưởng dành cho bạn.
Với những giá trị về văn hóa và lịch sử mang lại, nhà cổ Đức An chắc chắn là địa điểm bạn không nên bỏ qua khi đi du lịch Hội An. Nếu có dịp tới Hội An, bạn đừng bỏ lỡ địa điểm du lịch thú vị này nhé!
_1713172306.png)
