Bên cạnh nem chua, bánh gai, chè lam… đặc sản Thanh Hóa còn được biết đến với món canh lá đắng trứ danh. Ngay từ lần đầu tiên thưởng thức món ăn này, bất kỳ ai cũng sẽ cảm thấy lạ miệng. Tuy nhiên, với những người đã thử qua món canh đặc sản người Mường vài lần sẽ bị “hút hồn” bởi dư vị hòa quyện đặc trưng.
1. Giới thiệu món canh lá đắng – đặc sản xứ Thanh
Du lịch Thanh Hóa nếu có cơ hội được đến với các bản Mường, du khách sẽ được người dân địa phương mời thưởng thức món canh lá đắng đậm chất núi rừng.
Canh được nấu từ lá đắng, hay còn có tên gọi khác là lá mật vịt – một loại cây rừng thường mọc ở những khe núi, ven rừng. Về sau, khi món ăn này trở nên phổ biến, người dân địa phương cũng mang loại cây này về trồng trong nhà. Đúng như tên gọi, lá có vị đắng, hình dạng thon dài. Trong một chùm lá, người dân địa phương chỉ chọn ra những chiếc lá bánh tẻ (lá có răng cưa, phiến mỏng) để nấu nên bát canh ngon và chuẩn vị nhất.
Món canh từ lá đắng được kết hợp với nhiều nguyên liệu khác nhau như: thịt nạc, lòng gà, lòng lợn, cá rô đồng… Một thành phần không thể thiếu trong món canh này là bát tiết. Món canh nghe tên tưởng chừng như khó ăn nhưng thực tế lại có dư vị rất thơm ngon và nhiều công dụng tốt cho sức khỏe.
2. Các loại canh lá đắng đặc trưng của Thanh Hóa
2.1. Canh lá đắng lòng lợn
Lá đắng nấu với lòng lợn là hình thức chế biến quen thuộc nhất để tạo nên món canh lá đắng xứ Thanh nổi tiếng. Với những người sành ăn, ăn quen với vị đắng thì khi ăn chắc chắn cũng có cảm giác “rùng mình”, lạ miệng. Tuy nhiên, càng ăn, món canh này lại tạo nên một vị ngon rất khó quên. Đó là sự hòa quyện của vị béo ngọt của lòng, vị chua của mẻ, vị cay cay của ớt và mùi thơm từ hành, sả…
Lá đắng khi chọn lọc cần thái nhỏ, băm nhuyễn. Lòng lợn cũng được sơ chế sạch sẽ và thái thành từng miếng vừa ăn, sau đó tẩm ướp cùng với các nguyên liệu mẻ, sả, tiêu, ớt, mắm tôm… Cho hỗn hợp này đảo đều trên bếp, đến khi chín thì cho nước dùng vào. Khi nước sôi, bạn chỉ cần cho lá đắng vào là hoàn thiện món canh lá đắng Thanh Hóa chuẩn vị.
2.2. Canh lá đắng thịt gà, lòng gà rừng
Canh lá đắng kết hợp với thịt gà, lòng gà rừng cũng rất thơm ngon. Thịt gà khi băm nhỏ sau đó tẩm ướp với mắm tôm mẻ, tiêu, sả, ớt… Bạn nên ướp trong khoảng 15 phút để ngấm gia vị.
Sau khi phi hành tỏi thơm trên chảo thì cho hỗn hợp đã tẩm ướp vào và đảo đều. Đến khi vừa chín tới thì cho lượng nước dùng vừa đủ theo khẩu phần ăn của gia đình. Khi nước bắt đầu sôi, bạn cho phần lá đắng đã được rửa sạch, thái chỉ vào là hoàn thiện. Cách nấu canh lá đắng với thịt gà tương tự với thịt ba chỉ, thịt nạc vai… Bởi vậy bạn có thể thực hành cách nấu canh lá đắng ngon tương tự với những nguyên liệu có sẵn.
2.3. Canh lá đắng cá rô đồng, cá mương
Nấu canh lá đắng với cá cũng là một cách chế biến độc đáo, thơm ngon được nhiều người lựa chọn. Nguyên liệu tương tự với những món canh từ thịt, tuy nhiên, phần cá sẽ được làm sạch vảy, mổ bụng và để ráo nước. Sau đó tẩm ướp kèm 1 muỗng cà phê hạt nêm trong vòng 15 phút.
Canh lá đắng với cá có các bước chế biến hơi khác biệt một chút so với thịt. Cụ thể sau khi phi hành thơm, bạn cho luôn phần nước dùng vào, đến khi nước sôi thì mới cho phần cá, đun ở mức lửa vừa trong khoảng 10 phút. Sau đó cho lá đắng vào và đun thêm khoảng 3 phút nữa.
Tùy vào khẩu vị ăn của mỗi người mà món canh đặc sản xứ Thanh được chế biến theo nhiều nguyên liệu khác nhau. Ở một số vùng còn có cách nấu canh lá đắng lòng dê, cách nấu lòng đắng (lá đắng và lòng lợn), cách nấu canh tiết lá đắng… Một điểm chung là dù sử dụng nguyên liệu nào, bạn cũng không thể thiếu sả và mẻ. Hai nguyên liệu này góp phần làm dịu vị đắng của lá và giúp cho bát canh thêm ngon hơn.
3. Canh lá đắng – món ăn chữa bệnh của người Mường
Canh lá đắng có tác dụng gì? Bên cạnh công dụng là một loại rau làm nên đặc sản xứ Thanh, lá đắng còn là một loại thảo dược được dùng nhiều trong thuốc Nam. Công dụng của loại lá này là chống đầy hơi, chữa các bệnh liên quan đến đường ruột, tiêu mỡ, hỗ trợ giải rượu, bia… Ngoài ra, ở một số địa phương khác, loại lá này còn có tên gọi khác là ngũ gia bì chân chim – sở dĩ có tên gọi như vậy bởi lá có tác dụng bổ dưỡng, mạnh gân xương tương tự như cây ngũ gia bì.
Món canh từ lá đắng tuy bình dị, dễ làm nhưng lại trở thành đặc sản trứ danh bậc nhất tại Thanh Hóa. Đến với địa phương này, bạn còn có cơ hội được thưởng thức nhiều món ngon hấp dẫn khác như: nem chua Thanh Hóa, chả tôm Thanh Hóa…
Để khám phá trọn vẹn những điểm du lịch nổi tiếng cũng như thưởng thức nhiều món ngon hấp dẫn của xứ Thanh, du khách nên lựa chọn dịch vụ lưu trú tại Vinpearl Hotel Thanh Hóa. Đây là khách sạn tọa lạc ở khu vực giao thông thuận tiện, sở hữu các phòng nghỉ sang trọng, kèm theo đó còn có nhiều dịch vụ nghỉ dưỡng hấp dẫn và các nhà hàng sang trọng.
>>> Đặt phòng Vinpearl Hotel Thanh Hóa với nhiều ƯU ĐÃI hấp dẫn, tận hưởng kỳ nghỉ trọn vẹn bên gia đình.
Canh lá đắng tuy bình dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng dư vị rất đặc trưng, vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng. Đây cũng là món canh chứa đựng tình cảm, sự hiếu khách của người dân bản Mường khi có khách du lịch ghé thăm. Bởi vậy, nếu có cơ hội khám phá địa phương này, được mời một bát canh đắng, đừng ngại ngần mà hãy thử ngay nhé. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về món ăn này!