Nét đặc biệt ở Hội quán Ôn Lăng là kỹ thuật trang trí đặc trưng của kiến trúc Phúc Kiến với tượng rồng, phù điêu gắn trên đỉnh mái hay đầu đao. Ngày nay, bất kỳ ai khi đi du lịch Sài Gòn đều muốn đến hội quán để chiêm ngưỡng công trình nghệ thuật mang dấu ấn lịch sử văn hóa của Sài Gòn xưa.
1. Hội quán Ôn Lăng giờ mở cửa và địa chỉ
- Địa chỉ: Số 12 đường Lão Tử, P. 11, Q. 5, Thành phố Hồ Chí Minh
- Dẫn đường đến Ôn Lăng Hội quán: Bạn từ phố đi bộ Nguyễn Huệ theo đường Nguyễn Thị Minh Khai qua bùng binh thì rẽ vào đường Hùng Vương rồi đến Hồng Bàng. Sau đó, bạn rẽ trái ở ngã tư Châu Văn Liêm rồi tiếp tục rẽ trái vào đường Lão Tử là đến.
- Giờ mở cửa tham khảo: 6h15 - 17h hàng ngày
- Giá vé chùa Hội quán Ôn Lăng tham khảo : Miễn phí
Hội quán Ôn Lăng là một trong những địa điểm du lịch Sài Gòn cho những ai yêu thích kiến trúc Trung Hoa. Hội quán Ôn Lăng quận 5 còn có tên gọi khác là chùa bà Ôn Lăng do bên trong thờ Thiên Hậu. Nhưng cái tên phổ biến nhất là chùa Quan Âm. Hội quán được xây dựng tại một con phố khá sầm uất tại khu Chợ Lớn. Chùa bà Ôn Lăng cùng chùa Ông quận 5, chùa Bà Thiên Hậu, Hội quán Nghĩa An đã và đang là điểm du lịch tâm linh được đông đảo du khách ghé thăm.
2. Hội quán là gì? Lịch sử Hội quán Ôn Lăng quận 5
Tên “Hội quán” được ra đời vào năm 1787 khi Nguyễn Ánh cho các lưu dân người Hoa thành lập các hội để chịu trách nhiệm trong vấn đề quản lý, thu thuế. Trụ sở làm việc của họ gọi là Hội quán. Hội quán Ôn Lăng là ngày trước là trụ sở của người Hoa ở phủ Tuyền Châu, Phúc Kiến, Trung Quốc.
Năm Mậu Tý 1828, niên hiệu Đạo Quang, Đổng sự hiệu Thái Nguyên Hưng là người đã quyên được một vạn quan tiền dùng để trùng tu hội quán. Năm 1867, hội quán tiếp tục được trùng tu lần thứ hai và hoàn tất vào năm 1869. Các đợt trùng tu sau được tiến hành vào năm 1897, 1993, 1995. Hội quán xưa dùng để bàn việc công, thờ thần, tương trợ đồng hương và chỉnh đốn phong tục.
>>> Khám phá ngay Dinh Độc Lập Sài Gòn, di tích lịch sử nổi tiếng, nơi trưng bày rất nhiều chiến tích cổ xưa, chứng nhân cho các cuộc kháng chiến của dân tộc ta.
3. Kiến trúc lộng lẫy của chùa Hội quán Ôn Lăng
3.1. Kiến trúc bên ngoài Hội quán Ôn Lăng
Năm 1809, Ban quản trị Hội quán Ôn Lăng đã cho xây dựng một hồ cá phóng sinh phía đối diện để trấn mạch, tụ khí cho miếu thờ theo quan niệm về phong thuỷ. Hội quán Ôn Lăng được xây dựng với khuôn viên rộng 1.800m2, thiết kế theo kiểu miếu cổ của Trung Hoa. Bộ khung chịu lực của Hội quán được làm bằng gỗ, có mái lợp ngói ống, phần chân mái mang đậm phong cách kiến trúc của vùng Phúc Kiến, có bờ nóc uốn cong, gắn các mô hình bằng gốm.
Mặt bằng tổng thể của Hội quán Ôn Lăng bao gồm gian nhà hình chữ nhật ở giữa, gọi là tiền điện, trung điện và chính điện cùng ba dãy nhà khác xếp vuông góc nhau tạo thành hình chữ U. Dãy nhà hậu điện nằm ngang. Sân Hội quán Ôn Lăng có diện tích khá hẹp, khác hẳn với phong cách thiết kế của nhiều Hội quán người Hoa trước đây. Đầu mái của tiền điện hơi thấp nên du khách có thể chiêm ngưỡng các bức tượng lưỡng long tranh châu hay lân phượng… trên nóc mái.
>>> Xem thêm kinh nghiệm du lịch chùa Bửu Long Sài Gòn, kiệt tác kiến trúc xứ chùa Vàng, điểm du lịch tâm linh nổi tiếng thu hút đông đảo du khách mọi lứa tuổi.
3.2. Kiến trúc bên trong Hội quán Ôn Lăng
Phía bên trong Hội quán Ôn Lăng quận 5 là sự phối hợp độc đáo của nhiều bộ môn từ điêu khắc, trang trí đến hội họa. Hội quán có khá nhiều bàn thờ và tượng thờ. Những bức tượng thờ ở đây được tô màu và trang trí khá giống với chùa bà Thiên Hậu. Các nghệ nhân đã thể hiện cốt cách và thần thái các vị thánh thông qua từng nét mặt và dáng vẻ.
Các bức phù điêu gỗ có hai loại là chạm lộng và chạm nổi, được sơn son thếp vàng tạo vẻ lộng lẫy. Kỹ thuật chạm nổi còn được thể hiện bằng phần tàu mái, đầu bẩy hay bẩy hiên với các linh vật như long, lân, quy, phụng cùng các điển tích Trung Hoa.
Hội quán Ôn Lăng quận 5 cũng có những hoành phi, liễn đối được chạm chìm hoặc chạm nổi theo lối chữ “thảo”, “lệ”, hay “triện” trên nền rồng ẩn trong mây… Đặc biệt nhất là cặp sư tử đá chầu cửa, một trong những tác phẩm điêu khắc đặc sắc vào năm 1869. Con sư tử bên trái miệng ngậm hạt châu còn con bên phải đang chơi đùa với sư tử con.
4. Những phong tục lễ bái độc đáo tại Hội quán Ôn Lăng
Ở Hội quán Ôn Lăng quận 5 có nhiều phong tục lễ bái khá độc đáo, thú vị như tục “đánh kẻ tiểu nhân”. Người đến lễ bái sẽ dùng giày dép đập liên tục vào những hình nhân làm bằng giấy, được cho là những kẻ xấu, để chúng không gây hại cho người.
Tục này diễn ra vào ngày kinh trập, tức ngày 5, 6 tháng 3 dương lịch hàng năm trước bàn thờ ông Hổ. Xung quanh khu vực thờ ông Hổ sẽ đặt những trái quýt và bánh bao theo số chẵn, có in chữ Phước và Đại Phát màu đỏ. Phía chính diện bàn thờ được người dân cúng bằng thịt heo sống.
Ngoài tục “đánh kẻ tiểu nhân”, chùa Ôn Lăng còn nổi tiếng với lễ cầu tình duyên. Du khách đến cầu duyên thì phải mua thêm cuộn chỉ đỏ, bên trên được cắm kim đã luồn sẵn sợi rồi đặt tại bàn thờ Hoa Phấn phu nhân.
Để khám phá thêm nhiều nét kiến trúc độc đáo của người Trung Hoa và nhiều danh lam thắng cảnh khác ở Thành phố Hồ Chí Minh, du khách nên lựa chọn đặt phòng khách sạn tại khu vực trung tâm, thuận tiện đi lại. Trong đó,Vinpearl Landmark 81, Autograph Collection với tầm nhìn cực đẹp, bao trọn cả Sài Gòn, chỉ cách Hội quán Ôn Lăng và nhiều địa điểm nổi tiếng như: Phố Tây Bùi Viện, nhà thờ Đức Bà, chợ Bến Thành, Thảo Cầm Viên... 5-10 phút lái xe sẽ là lựa chọn vô cùng lý tưởng.
Đặc biệt, khách sạn sở hữu hệ thống phòng lưu trú hạng sang giữa tầng mây độc đáo, nhà hàng, quầy bar hiện đại, ấn tượng… sẽ mang đến những trải nghiệm khó quên cho du khách.
Qua hàng trăm năm tồn tại, Hội quán Ôn Lăng giờ đây là một di tích chứa đựng nhiều ý nghĩa lịch sử, văn hóa cùng kiến trúc nghệ thuật. Với cấu trúc độc đáo mang vẻ cổ kính, thanh thoát, dấu ấn đặc biệt giữa cảnh quan đô thị sầm uất của Sài Gòn, Hội quán được đông đảo người Hoa, du khách Việt và người nước ngoài quan tâm tìm đến để bày tỏ lòng thành kính với các đức thánh thần, đồng thời chiêm ngưỡng vẻ đẹp hiếm có này.